Rouw op de werkvloer

Een overlijden zorgt voor veel emoties. Waar je ook bent, met wie je ook bent. En dus ook op de werkvloer. Het kan soms lastig zijn om daar op de juiste manier mee om te gaan. Wat zeg je tegen een collega die rouwt en verdriet heeft? Hoe snel kun je verwachten dat iemand terugkeert na het verlies van een dierbare? Hoe geef je iemand de ruimte? In dit blog geven we onze tips voor rouw op de werkvloer.

Fasen van rouw

Om goed om te gaan met rouw op de werkvloer, is het van belang om het rouwproces te begrijpen. Rouw kent meerdere fasen en er zijn daarover ook veel theorieën te vinden. In dit blog gaan we uit van 5 rouwfasen:

• Ontkenning
  Het voelt alsof er niets gebeurd is. Je bent leeg. “Mijn verdriet komt later wel.”
• Boosheid
  Je hebt dit verlies niet verdiend. Niemand niet. “Het is oneerlijk!”
• Onderhandelen
  Als ik nu dit doe, dan heeft dat dit tot gevolg. “Als ik nu de Alpe d’Huez ga fietsen, kan ik nog wat voor mijn dierbare terugdoen.”
• Depressie
  Er is nog steeds niets veranderd. De overledene komt niet meer terug. De waarheid komt binnen. “Ik kan niet leven zonder jou…”
• Aanvaarding
  Acceptatie. Rust. “Je komt niet meer terug, maar mijn leven gaat door.”

Het is heel persoonlijk hoe snel iemand deze rouwfasen doorloopt. De een rondt het hele rouwproces af binnen twee weken. De ander heeft hier jaren tijd voor nodig. Er staat geen vaste tijd voor rouwverwerking. En dat is ook niet zo gek. De enige die namelijk wat kan zeggen over dat gevoel en de band met de overledene, is diegene zelf. 

Hierdoor is het soms ook juist lastig om in te schatten in welke fase iemand zit. Hoe lang geleden de uitvaart is geweest, zegt bijvoorbeeld niets over de fase van rouwverwerking. 

Reïntegratie na overlijden

Hoe persoonlijk de rouwverwerking ook is en hoe lang het proces ook duurt, er komt een moment dat je weer aan het werk moet. Bij de meeste werkgevers gelden hiervoor vaste afspraken. Vaak is het de bedoeling dat iemand binnen een week na de uitvaart weer terugkeert en gaat reïntegreren. Dit kan per werkgever verschillen, aangezien rouwverlof niet wettelijk is geregeld. Volgens het CNV werkt bijna de helft (44%) van de Nederlanders na het verlies van een dierbare één of meerdere dagen niet. Daarnaast meldt 33% zich ziek en is 9% langdurig ziek. Iets meer dan een kwart gaat weer te snel aan het werk, waarbij 1 op de 10 zelfs een burn-out krijgt.

In een week tijd zit de een op dat moment nog in de depressiefase, de ander heeft het al aanvaard en weer een ander kan het misschien nog allemaal niet geloven. Wat zeg je daarom tegen een collega die reïntegreert na een overlijden?

Rouw bij een collega

Er zijn verschillende manieren waarop je collega zijn of haar rouw uit. De een zal keihard gaan werken als uitvlucht, de ander zal moeite hebben om zijn of haar taken goed uit te voeren. De ene collega zal juist heel aanwezig zijn, de andere collega weet even niet zo goed wat hij of zij moet zeggen.

Wanneer een collega in de rouw is, kun je het best:

• Vragen en luisteren. Vraag hoe het gaat en luister oprecht naar een antwoord. Vraag waar je collega wel of juist geen behoefte aan heeft. En vul daarbij niks voor hem of haar in. Elk rouwproces is anders.
• Begrip tonen. Werkinhoudelijk kan er tijdelijk veel veranderen. Toon begrip voor het verdriet van je collega. Val niet uit als iets niet goed gaat, maar probeer samen te kijken naar een goede oplossing.
• Betrokken zijn. Weet je even niet hoe je het best om kunt gaan met de situatie? Zeg dit dan. Zwijgen maakt het vaak nog ongemakkelijker en laat je collega zich niet gesteund voelen.
• Ook na een tijdje belangstelling blijven tonen. Het rouwproces kan soms weken al dan niet maanden duren. Vraag ook na een tijdje nog eens hoe het met je collega gaat. En of je iets voor hem of haar kan doen.

Wil je meer informatie over het steunen van een collega, of iemand anders? Lees dan onze tips over hoe je iemand die rouwt echt kan steunen.

Rouwverlof of rouwprotocol

Als werkgever is het belangrijk om goed vast te leggen wat het standaard rouwprotocol is binnen de organisatie. Door duidelijk te zijn over rouwverlof, kunnen er in het begin geen discussies ontstaan. En dat is belangrijk voor de rust in het rouwproces van de werknemer. Houd het protocol of verlof niet altijd als leidend aan. Een werknemer kan alleen zelf bepalen wanneer hij of zij klaar is om te reïntegreren. Geef hem of haar de ruimte. Je wil immers niet dat de werknemer behoort tot de 10% die een burn out terecht komt, of de 30% die zich voor langere tijd genoodzaakt voelt om ziek te melden.

Meer tips en informatie rondom overlijden, uitvaarten en rouwverwerking? Bezoek onze nieuwspagina en lees meer.